Voor sommige vrouwen voelt de overgang als een afbraakperiode, waarin de symptomen buitengewoon hinderlijk zijn, die zelfs de kwaliteit van leven kunnen beïnvloeden. En er zijn vrouwen, die slechts weinig (voorbijgaande) symptomen ervaren. 

De overgang - welke wending wordt het?

Wanneer u andere vrouwen in uw omgeving vraagt naar hun ervaringen in de overgang, zult u echt verschillende antwoorden krijgen - de één is gevoeliger dan de andere.

Dit is te wijten aan het feit dat er veel verschillende symptomen zijn die gepaard gaan met de menopauze en de verschillende gradaties van ongemak.

Wat is de overgang?

Er is een wezenlijk verschil tussen de menopauze en de overgang. De menopauze is wanneer u de laatste menstruatie heeft gehad. Dus ná uw laatste ongesteldheid. De overgang is de periode ervóór; wanneer de eierstokken geleidelijk ophouden oestrogeen te produceren en waar u, als vrouw, symptomen en klachten kunt ervaren in verband met die hormonale veranderingen. Wij bespreken verder nog alleen de overgang.

De overgang begint bij de meeste vrouwen als ze tussen de 40 en 60 jaar zijn. Er zullen vrouwen vervroegd de overgang in gaan, maar ook vrouwen, die hun laatste menstruatie pas hebben als ze 60 jaar zijn. De gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De verschillende ervaringen hangen af van een aantal factoren: hoe vervelend de symptomen zijn, op welke leeftijd de overgang is begonnen, en hoe lang de overgang duurt. De lengte van de duur kan tot wel 10 jaar duren.

Symptomen van de overgang

• Opvliegers en zweten. Trui aan, en trui weer uit... Opvliegers en zweten zijn dé top 2 van de meest beschreven symptomen van de overgang. Wanneer u dit herkent, kan dit mogelijk uw nachtrust beïnvloeden, en kan het heel vervelend zijn om bevangen te worden door hitte, terwijl u gewoon op de stoel zit.
• Uitblijven van de menstruatie en onregelmatig bloedverlies. In de jaren van de overgang zullen veel vrouwen merken, dat het vloeien sterk kan variëren, in zowel sterkte als frequentie. Uiteindelijk eindigt dit in de menopauze: de laatste ongesteldheid.
• Slapen. Bij tijd en wijle moeilijker kunnen slapen kan iedereen overkomen. Wanneer u i.v.m. de overgang slaapproblemen ervaart, is dat vaak te wijten aan de opvliegers en het (overmatige) zweten.
• Vermoeidheid en stemmingswisselingen. Wanneer u 's nachts veel wakker bent, kan dit vermoeidheid gedurende de dag geven. En tegelijkertijd vragen alle veranderingen in uw lichaam ook nog eens een deel van uw energie. Het is dan ook niet meer dan normaal, dat u zich aan het eind van de dag lusteloos voelt. Vermoeidheid en veranderingen in hormoonspiegels kunnen ook leiden tot stemmingswisselingen.
• Droge slijmvliezen. Tussen de 25% en 50% van alle vrouwen ervaart droge slijmvliezen tijdens de overgang. Dit kan o.a. een droge vagina zijn, wat ongemak kan veroorzaken tijdens de geslachtsgemeenschap of met fietsen. Droge slijmvliezen kunnen ook een droog gevoel in de ogen geven, dat zich uit in jeuk of het gevoel, dat er iets in uw oog zit.
• Gewichtstoename. Afnemende oestrogeenspiegels en veranderde stofwisseling maken het moeilijker om gewicht te verliezen. En hoewel zowel uw eetpatroon als uw activiteiten onveranderd zijn, kunt u merken dat uw gewicht toeneemt tijdens de overgang. Veel vrouwen vinden, dat hun 'vetophopingen' zich verplaatsen van de billen en heupen naar de buik en de taille.
• Verlies van botmassa. Zowel mannen als vrouwen verliezen botmassa vanaf ongeveer middelbare leeftijd. Maar bij vrouwen treedt er een versneld verlies op vanaf de overgang en enkele jaren na de menopauze. Tot wel 6% per jaar! Een vroege overgang, roken, een laag BMI (laag gewicht), gebrek aan lichaamsbeweging, te weinig vitamine D en calcium... allemaal oorzaken die het verlies van botmineraal kunnen vergroten. Vitamine D en calcium kunnen helpen om dit te beperken. Een lage botmineraaldichtheid is een risicofactor voor botbreuken als gevolg van osteoporose.
• Haaruitval. De oestrogeen- en de progesteronspiegel nemen flink af tijdens de overgang, en dit heeft een effect op hoe snel het haar groeit. Doordat het haar langzamer groeit, kan het nieuwe haar de natuurlijke haaruitval niet meer bijbenen en kan het zijn, dat uw haar dunner aanvoelt.

Krijg steun bij het overgangsproces

Dat gezegd hebbende, er is een groot verschil tussen hoe u de symptomen ervaart, en hoe uitgebreid ze zijn. Er zijn dan ook diverse dingen, die u zelf kunt doen om een aantal symptomen te verlichten:

• Eet gezond en gevarieerd. Het is heel belangrijk, dat uw lichaam de vitaminen en mineralen krijgt, die het nodig heeft tijdens de overgang. Door overgewicht te voorkomen (BMI >30), verkleint u ook het risico op veel opvliegers en zweten.
• Zorg voor een koele slaapkamer. Veel vrouwen zweten vooral 's nachts, en dan zijn de opvliegers ook echt een flinke uitdaging. Daarom is het veel comfortabeler om in een koele slaapkamer te slapen. U kunt eventueel ook kiezen om een dun(ner) dekbed te gebruiken.
• Blijf bewegen. Een actieve levensstijl is goed voor uw algemene gezondheid. Wanneer u overdag meer beweging heeft, helpt dat ook om makkelijker in slaap te kunnen vallen.
• Laag op laag. Wanneer u zich kleedt met meerdere laagjes over elkaar, kunt u altijd iets uittrekken en/of weer aantrekken zodra het nodig is. Natuurlijk afhankelijk van of u het te warm of toch weer koud heeft.
• Wees voorzichtig met koffie, alchohol en pittig eten. Veel vrouwen merken dat koffie, alcohol en pittig eten opvliegers kunnen oproepen. Dus wanneer u veel opvliegers heeft en veel zweet, is het beter om dit minder te nuttigen.
• Gebruik glijmiddel tijdens de seks. Droge slijmvliezen, als gevolg van een dalend hormoonniveau, zijn een no-go tijdens de sex. Sex moet leuk zijn, en geen naar gevoel geven. Dit kan tot op zekere hoogte verholpen worden met een glijmiddel. Een glijmiddel op basis van siliconen is een goede keuze. Deze geeft de minste kans op allergische reacties en heeft geen invloed op de Ph-waarde van de vagina.

Natuurlijke hulp bij symptomen van de overgang

Er is een verhoogde trend om hulp te zoeken bij natuurlijke remedies, wanneer de symptomen van de overgang te heftig worden. In de afgelopen jaren is aangetoond, dat voedingssupplementen die met name rode klaver bevatten, een goede hulp bieden bij enkele van die vervelende symptomen van de overgang. Het is een populaire keuze onder diegenen, die op zoek zijn naar een milder alternatief om overgangsverschijnselen te ondersteunen.